Gezici arıcılık yapmak istiyorsanız bilmeniz gereken bazı konular bulunmaktadır. Bu şekilde arıcılık faaliyetlerini yürüten arıcılarımız için bildiklerimiz yazmaya çalışacağız. Arı kovanlarının bulunduğu yerde uzun süren kış şartları insanların gezginci yada gezici arıcılık yapmaya yöneltmiştir. Gelelim şimdi gezici/gezginci arıcılık ile ilgili bilinmesi gerekenler.
MÖ 3.000 yıllarında Mısır’da Nil nehri boyunca gezginci arıcılık yapılmaktaydı. Ülkemizde 104.000 sabit ve 46.000 gezginci olmak üzere 150.000 işletme bulunmaktadır. Nektar süresi ülkemizde 7 aya kadar çıktığından dolayı profesyonel düzeyde olan gezginci arıcılarımız 3 milyon koloni ile yılda üç kez yer değiştirmektedirler. Gezici ve sabit arıcılığa uygun, birbirinden farklı iklim ve coğrafi bölgeler bulunmaktadır. Gezginci arıcılık ve bal pazarlaması başta olmak üzere arıcıları ilgilendiren yasal süreçler konusunda ilgili kurumlarla sürekli iletişim halinde olmalıdır. 
Yukarıdaki resimde görüldüğü üzere gezginci olarak arıcılık yapacak kişi böyle yüksek rakımlı ve endemik çiçeklerin olduğu bir yerde de konaklayabilir. Arıcılık tipi olarak zaten iki çeşidi vardır. Biri sabit arıcılık diğeri ise gezici(gezginci) arıcılıktır.
Arı kolonilerini yıl içerisinde elverişli nektar ve polen kaynakları olan alanlara taşıyarak yapılan arıcılıktır. Bilimsel yöntemlerle yapılır. Verim yüksek, ürün çeşitliliği fazladır. Ana gelir kaynağı olan ekonomik faaliyettir. Gezginci arıcılığın ekonomik anlamda yapılmasının gerekli olması için ülkemiz koşullarında en az 50 koloniye sahip olunmalı veya arıcının arılığını geliştirme hedefi bulunmalıdır. Ülkemizde gezginci arıcılık, 50 km civarındaki bölge içi yaylalara yapılan Kısa Mesafeli Gezginci Arıcılık ve ülke genelinde yapılan Uzun Mesafeli Gezginci Arıcılık olarak gerçekleşmektedir. Ülkemizde 12.000 arıcı yaklaşık 1.5 milyon arı kolonisi ile uzun mesafeli gezginci arıcılık yapmaktadır.
Gezginci Arıcılıkta Dikkat Edilecekler
Gezginciliğe başlamadan önce konaklama ile ilgili tüm resmi işlemler yasalara uygun şekilde tamamlanmalıdır. Olası kaza riskine karşı arı kovanları sigortalattırılmalıdır. Ayrıca her türlü kaza ve tehlike olasılığına karşı emniyet ve sağlık kurumlarına ait iletişim numaraları yanında bulundurulmalıdır. Gidilecek yerdeki bitki yapısı ve çiçek durumu hakkında yeterli düzeyde doğru bilgi alınmış olmalıdır. Arıcının sosyal gereksinimlerini giderebileceği yerler
de konaklamada dikkate alınmalıdır. Her türlü soruna karşı yardımcı olunması amacıyla,
üyesi bulunulan il ile gidilecek ilin Arı Yetiştiricileri Birliği ile iletişim halinde olunmalıdır.
Flora durumuna göre bir yerden başka bir yere arıların nakledilmesi iyi bir verim alabilmek için gereklidir. Gezginci arıcılık yapılmadan kolonilerden yeterli düzeyde kazanç sağlanamaz. Kolonilerin gezdirilmesi amacıyla çiçeklerin takip edilmesi teknik arıcılığın en önemli kuralıdır.
Kolonilerin nakli, mutlaka arıların tamamı kovana girdiği zaman, yani gece yapılmalıdır. Taşımada kullanılacak olan araç bir gün önceden muhakkak surette ayarlanmalıdır. Arı naklinden önce gerekli hazırlıklar yapılmalı, çerçeveler sabitlenmeli, gerekirse çakılmalı, kovandan arı çıkabilecek çatlak ve delikler kapatılmalıdır. Kovan üst bezi veya tahtaları kaldırılarak üzerlerine sinek teli çakılmalıdır. Taşıma esnasında mola vermek durumunda kalınırsa araç çalışır vaziyette bırakılmalıdır. Sıcaktan kovanların zarar görme durumu varsa kovanlar yukarıdan sulanarak serinletilmelidir.
Arı nakillerinde en önemli husus yeterli havalandırmanın mutlaka sağlanması olduğundan
yükleme esnasında kovanlar arasında hava koridorları oluşmasına dikkat edilmelidir. Kovanlardan arı çıkması ve yolculuk esnasında çevreye zarar verebilme olasılığını bertaraf etmek için mümkün olduğu takdirde kovanların tamamını örtecek şekilde, havalandırmayı engellemeyecek ve arıların geçemeyeceği büyüklükte deliklere sahip ağ örtülmelidir.
Kolonilerin taze ballı peteklerle nakledilmesi durumunda bu peteklerin özellikle yaz aylarında sıcak günlerde çok kolay kırılabileceği ve koloni kaybına neden olacağı unutulmamalıdır. Bu nedenle ballı petekler gezgincilik öncesinde sağılmalıdır. Her türlü devrilme ve düşme riskine karşı kovanlar sıkıca bağlanmalıdır.
Yaz aylarındaki arı nakillerinde gidilecek yere 1 gecede ulaşılamıyorsa gündüz uygun bir yerde konaklama yapılarak nakil ikinci gecede tamamlanmalıdır. Aksi halde koloni kayıpları meydana gelebilecektir. Arıların konaklatılacağı yer mümkünse araçla girilecek şekilde olmalıdır. Araç yavaşça ilerlerken sağlı-sollu kovan yerleştirilecek şekilde hareket edilmelidir. Bu durumda kovanın tekrar yüklenmesi esnasında da işgücünden kazanç olacaktır. Arılar nakledileceği noktaya vardığında usulüne göre indirilip uçuş delikleri duman kullanılarak bir an önce açılmalıdır. Duman kullanmadan uçuş deliğinin açılması durumunda arılar çevredeki canlılara zarar verebileceklerdir. Nakil işlemi tamamlandıktan bir gün sonra tüm kolonilerin yolculuk esnasında zarar görüp görmediği arılar normal uçmaya başladığında kontrol edilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.
Gezginci Arıcılık Yapılan Yerler
Karadeniz Bölgesi: Fındık ilaçlaması ve yağışlı iklimi nedeniyle en fazla göç veren bölgedir. Batı Karadeniz illerinden olan Kastamonu, Zonguldak ve Sinop ilinde fazla gezginci
arıcılık yapılmaz. Bölgenin sahil kesimindeki arıcılar mayıs ve haziran aylarında Erzurum, Sivas, Gümüşhane ve Bayburt illeri başta olmak üzere yüksek yaylalara giderler. Ordu ili yüksek arı potansiyeline sahip olup tamamına yakını gezginci arıcılık yapmaktadır.
Akdeniz Bölgesi: Arıcıların kışlatmada öncelikli tercih yerlerindendir. Kışlatma için gelen arıcılar eylül-kasım ayları arasında gelmesine karşılık bölgenin nektar akımı dönemi
başlangıcı olan mart ayı başında gelen arıcılar olmaktadır. Nisan ayı sonuna doğru narenciyede çiçeklenmenin bitmesiyle birlikte bölgeden dışarıya göç başlamaktadır.
İç Anadolu Bölgesi: Bu bölgenin her ili yoğun miktarda arıcı göçü almaktadır. Sivas, Niğde, Kayseri, Kırıkkale, Çankırı ve Yozgat tercih edilmektedir. Bölgede esas nektar akım
dönemi temmuz ortası-ağustos başıdır.
Doğu Anadolu Bölgesi: Dışarıya arı göçü en az olan bölgedir. Bölgenin genel yapısının farklılığı nedeniyle arıcılık açısından önemi bulunmaktadır. Bölgeye haziran ayı başından itibaren arı girişi olmaktadır. Özellikle Erzurum, Muş, Bitlis, Bingöl,Tunceli, Erzincan ve Ağrı illeri tercih edilmektedir. Esas nektar akım dönemi temmuz ayı başı-ağustos ayı başıdır. Ağustos ayı ortalarında bal hasadı yapılarak bölge terk edilir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Akdeniz Bölgesini nisan ayı başında terk eden arıcılar üçgül balı için Şanlıurfa’ya giderler. Haziran başında bal hasadını takiben Muş, Erzurum, Ağrı, Van ve Hakkâri’ye göçerler. Bölge daha çok mayıs ayı başında göç alır. Hakkâri, Siirt ve Batman’ın ilçeleri en fazla göç alan yerlerdir. Esas nektar akım dönemi temmuz ayıdır.
Ege Bölgesi: Özellikle Muğla, İzmir ve Aydın illeri başta olmak üzere çam ağaçlarındaki salgı üretim dönemi olan eylül, ekim ve kasım aylarında çam balı üretimi için ağustos ve ekim ayları arasında 1 milyona yakın koloni bu bölgeye gelir.Ayrıca bölgenin güney kesimleri kışlatma için yoğun göç almaktadır.
Marmara Bölgesi: Ayçiçeği nedeniyle temmuz-ağustos aylarında Trakya kesimi yoğun göç almaktadır. En fazla göç alan iller Yalova, Tekirdağ ve Edirne’dir. Bölge püren yönünden çok zengin olup çiçeklendiği sonbahar döneminde bir miktar daha göç almaktadır.
Gezici ve gezginci arıcılık konusunda sorularınız olursa aşağıdaki yorumlar kısmından bizlere sorabilirsiniz.
